تلقیح مصنوعی از منظر فقه وحقوق
یکی از مسائلی که در این عصر مطرح شده تلقیح مصنوعی است .تلقیح به معنای باردار کردن وتلقیح مصنوعی به معنای ان است که زن را با وسائل مصنوعی وبدون نزدیکی باردار میکنند.حالا ایا کاشتن نطفه در رحم زن و تلقیح جایز است ؟ نظر فقه و حقوق در این مساله چیست؟
در مرحله اول سراغ ایات و روا یاتی میرویم که علما و بزرگان به انها استناد کردند.واز نظر انها دلالت بر منع وعدم جواز تلقیح میکند:
الف- قل للمؤمنات یغضضنَ مِنْ أبصارهِنَّ و یحفظنَ فروجَهُنَّ ؛ «ای رسول ما زنان مؤمن را بگو تا چشمها و فروج و اندامشان را محفوظ دارند» (نور، 31).
2_الذین هم لفروجهـم حافظـون إلاّ علی أزواجهـم...مومنون 5
قائلین به منع تلقیح به «یحفظن فروجهن» «و الذین و لفروجهم حافظون الا علی ازواجهم...» استناد میکنند و معتقدند باید فروج از هر چیزی اعم از نگاه و لمس و در اختیار گذاردن برای دیگری که جنینش را پرورش دهد پاک نگه داشته شود و حفظ گردد.به روایات1 علی بن سالم از امام صادق(ع) روایت کرده است:إنَّ أشدَّ الناسَ عذاباً یوم القیامه رجالاً اقرأ نطفته فی رحم یحرم علیه؛ «شدیدترین عذاب در روز قیامت، عذاب مردی است که نطفه خود را در رحم زنی نامحرم بریزد» (1).
2ـ حر عاملی از صدوق نقل میکند که پیامبر(ص) فرمود:
لن یعمل ابن آدم عملاً أعظم عندالله عزوجل من رجل قتل نبیاً أو إماماً أو هدم الکعبه التی جعلتها الله قبلهً لعباده أو اَفْرَغَ مائه فی إمراة حراماً؛ «در میان کارهایی که بنی آدم انجام میدهد، کاری بدتر و گرانتر بر خداوند عزوجل از کشتن پیامبر یا امام یا خراب کردن کعبه که خداوند آن را برای بندگانش قبله قرار داده یا ریختن منی از روی حرام توسط مرد در رحم زنی نمیباشد» آنچه از جمع روایات استفاده میشود، این است که نفس ریختن نطفه در رحم زنی نامحرم به هر نحوی که باشد، حرام است، اعم از زنا یا دستگاههایی مثل لوله آزمایش یا چیز دیگر. زیرا از جمله دلایل این را عنوان کردهاند که نسبها به هم ریخته، تربیت اطفال به هم میخورد و ارث و اموال متلاشی میشود و صاحبان اصلی شان مجهول است.
.نظر بعضی از فقها در این موضوع:آیه الله محمد فاضل لنکرانی در سؤال شماره 2878 که از ایشان پرسیده شده اجاره دادن یا اجاره رحم زن برای تلقیح نطفه مرد اجنبی چه حکمیدارد؟ فرمودهاند اجاره صحیح نیست و تلقیح نطفه مرد در رحم زن اجنبیه شرعاً جایز نیست . آیه الله حسین نوری همدانی و آیه الله عبدالکریم موسوی اردبیلی هم این کار را جایز ندانستهاند. .حضرت امام خمینی(ره) این گونه نظر دادهاند: تلقیح نطفه غیر زوج جایز نیست؛ خواه زن شوهردار باشد یا نه، زوج و زوجه به آن راضی باشند یا نه، زن از محارم صاحب نطفه باشد مانند مادرش و خواهرش یا نه.
_______________________________________
1: الحر العاملی، 1390ه، ج 14، ص239